Προληπτικός καρδιολογικός έλεγχος αθλητών

Σε προηγούμενο άρθρο αναλύσαμε με λεπτομέρεια πως η καρδιά εμφανίζει φυσιολογικές προσαρμογές στη συστηματική άσκηση, οι οποίες γενικά συνοψίζονται στον όρο «αθλητική καρδιά». Συγκεκριμένα αναφέρθηκε πως η αθλητική αναδιαμόρφωση του καρδιακού μυός προσαρμόζεται στις ανάγκες προπόνησης του συγκεκριμένου αγωνίσματος. Οι προσαρμογές αυτές αντανακλώνται σε μετρήσεις από το ηλεκτροκαρδιογράφημα ηρεμίας ή το ηχωκαρδιογράφημα (Triplexκαρδιάς) που κινούνται στα όρια των φυσιολογικών τιμών, επιβεβαιώνοντας την καλοήθη φύση των καρδιακών προσαρμογών.

 

Σε ορισμένες όμως ακραίες περιπτώσεις είναι δυνατό να υπάρξει αλληλοεπικάλυψη των εκδηλώσεων της αθλητικής καρδιάς με χαρακτηριστικά συγκεκριμένων καρδιακών παθήσεων. Για παράδειγμα, η μεγαλοκαρδία ενός αθλητή μπορεί να προσομοιάζει με διατατική μυοκαρδιοπάθεια, η αθλητική μυοκαρδιακή υπερτροφία μπορεί να συγχέεται με την υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια, ενώ συχνές έκτακτες καρδιακές συστολές μπορεί να υποδηλώνουν την παρουσία επικίνδυνων αρρυθμιολογικών νόσων.

 

Σε αυτή την «γκρίζα ζώνη» όπως είναι αναμενόμενο δημιουργούνται ανησυχίες αναφορικά με την ασφαλή συνέχιση της άσκησης καθώς οι λίγες αλλά δραματικές περιπτώσεις αιφνιδίου θανάτου σε αθλητές κατά κανόνα συμβαίνουν στο έδαφος προηγουμένως αδιάγνωστων καρδιοπαθειών. Επιβάλλεται συνεπώς η εκτενής εξέταση των αθλητών αυτών με σχολαστική ερμηνεία των αποτελεσμάτων στη βάση οδηγιών και συστάσεων από αναγνωρισμένες επιστημονικές ενώσεις όπως η Αμερικανική και η Ευρωπαική Καρδιολογική Εταιρεία. Με τον προληπτικό αποκλεισμό από ανταγωνιστικές αθλητικές δραστηριότητες ατόμων με υποκείμενα καρδιακά νοσήματα εκτιμάται πως έχουν μειωθεί σημαντικά τα κρούσματα αιφνιδίων θανάτου σε χώρες με οργανωμένο προαγωνιστικό έλεγχο, όπως η γειτονική Ιταλία.

 

Πέρα όμως από τους συστηματικούς αθλητές, των οποίων η καρδιά έχει «εκπαιδευτεί» στην άσκηση, υπάρχουν πολλοί περισσότεροι ερασιτέχνες ή περιστασιακοί αθλητές που ενδιαφέρονται για την ασφαλή συμμετοχή τους σε φυσικές δραστηριότητες. Και σε αυτή την περίπτωση, ανεξαρτήτου ηλικίας, το κριτήριο του εξετάζοντος καρδιολόγου παραμένει πάντα η έγκαιρη ανίχνευση σοβαρών καρδιακών παθήσεων. Σε ενήλικες μέσης ή μεγάλης ηλικίας ξεχωριστή σημασία αποκτά η πρώιμη διάγνωση σοβαρής στεφανιαίας νόσου, της πάθησης δηλαδή που φράσσει τις αρτηρίες της καρδιάς και επηρεάζει την αιμάτωσή της ειδικά σε συνθήκες άσκησης. Ακόμη όμως και η ανακάλυψη μιας καρδιοπάθειας δεν συνεπάγεται αυτόματα αποκλεισμό του πάσχοντα από οποιοδήποτε είδος αθλητισμού. Ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της πάθησης ο καρδιολόγος πρέπει να σχεδιάσει ένα πρόγραμμα άσκησης προσαρμοσμένο στις ανάγκες του ασθενούς και να τον καθοδηγήσει στην εφαρμογή του.

 

Συμπερασματικά, o στόχος του προληπτικού καρδιολογικού ελέγχου σε υψηλού επιπέδου ή ερασιτέχνες αθλητές συνοψίζεται στην έγκαιρη διάγνωση επικίνδυνων νόσων για την πρόληψη του αιφνιδίου θανάτου αλλά και στην σωστή συμβουλευτική προς διεγνωσμένους καρδιοπαθείς ώστε να εκμεταλλεύονται όλοι τα αδιαμφισβήτητα οφέλη της άσκησης με ασφάλεια.

 

 

staur kounas

Σταύρος Π. Κούνας

Καρδιολόγος - Ειδικός Ηχωκαρδιολόγος

Διευθύντης Καρδιολογικού τμήματος Βιοκλινικής Αθηνών

www.euroclinic.gr

-

  

 

 

 

 

 
 
 
 

Τελευταία Νέα

Καλεντάρι