Ο καιρός έχει βελτιωθεί και η θερμοκρασία σταδιακά αρχίζει να ανεβαίνει. Παράλληλα όμως, αρχίζουν να αυξάνονται και οι ανάγκες μας σε υγρά, προκειμένου να διατηρήσουμε το σώμα μας επαρκώς ενυδατωμένο. Υπάρχει όμως μια παγίδα που θα πρέπει να γνωρίζουμε: Δεν είναι όλα τα υγρά ίδια! Δηλαδή, δεν συνεισφέρουν όλα τα υγρά στην ενυδάτωσή μας στον ίδιο βαθμό. Μάλιστα, κάποια μπορεί να έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα και να μας αφυδατώσουν.
Ανάγκες σε υγρά για επαρκή ενυδάτωση
Οι ανάγκες ενός μέσου ανθρώπου σε υγρά προκειμένου να παραμείνει επαρκώς ενυδατωμένος είναι περίπου 30-35mL υγρών/kg σωματικού βάρους. Η ποσότητα αυτή αυξάνεται με την αύξηση της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος, όπως επίσης αυξάνεται και εάν το άτομο εμπλακεί σε κάποια μορφή άσκησης.
Άλλες περιπτώσεις στις οποίες αυξάνονται οι ανάγκες σε υγρά είναι η πυρεξία, η διάρροια και ο έμετος κτλ, αλλά σε αυτές τις περιπτώσεις πλησιάζουμε περισσότερο προς την κλινική διατροφή και ξεπερνάμε τα όρια του παρόντος άρθρου.
Δεν συνεισφέρουν όλα τα υγρά στον ίδιο βαθμό στην ενυδάτωση του σώματος
Αρχικά, υπάρχουν υγρά (όπως πχ ένα φλιτζάνι τσάι με αρκετό μέλι) που έχουν μεγάλη ωσμωτικότητα. Έτσι, όταν το καταναλώσουμε και φτάσει στο λεπτό έντερο, αναμένεται να αυξήσει την είσοδο υγρών στον αυλό του εντέρου. Το αποτέλεσμα αυτό όμως είναι (ευτυχώς) παροδικό καθώς στο παχύ έντερο αναμένεται να επανέλθει η υδατική ισορροπία.
Δεν ισχύει όμως το ίδιο με την καφεΐνη και τα ροφήματα που την περιέχουν. Στην περίπτωση των καφεϊνούχων ροφημάτων, μέτρια κατανάλωση αυτών (2-3 φλιτζάνια την ημέρα) προκαλεί ήπια αγγειοσύσπαση στους περιφερικούς ιστούς του σώματος. Έτσι, μειώνεται η παροχή αίματος σε αυτούς τους ιστούς και κατά συνέπεια προκαλείται ήπια αφυδάτωσή τους.
Όταν όμως το άτομο ξεπεράσει αυτές τις ποσότητες, τότε η καφεΐνη αναστέλλει την έκκριση μιας ορμόνης του εγκεφάλου που ονομάζεται αντιδιουρητική ορμόνη. Έτσι, υπό την επίδραση αυτής της ορμόνης, οι νεφροί συμπυκνώνουν λιγότερο τα ούρα και παρατηρείται αυξημένη απώλεια υγρών μέσω αυτών. Τελικό αποτέλεσμα είναι η αφυδάτωση.
Αντίστοιχη δράση εμφανίζει και η αιθανόλη που αποτελεί συστατικό των οινοπνευματωδών ποτών. Η ανασταλτική δράση της αιθανόλης στην έκκριση της αντιδιουρητικής ορμόνης, ξεκινά από το πρώτο mL. Έτσι, όσο αυξάνεται η κατανάλωσή της, τόσο αυξάνεται και η παραγωγή ούρων και συνεπώς η αφυδάτωση του οργανισμού. Το αποτέλεσμα είναι πιο έντονο, ιδίως όταν η κατανάλωση αιθανόλης δεν συνοδεύεται από αύξηση της πρόσληψης νερού.
Πως ενυδατωνόμαστε σωστά;
Αρχικά, θα πρέπει να καταναλώνουμε την ποσότητα των 30-35mL υγρών/kg σωματικού βάρους, κατανεμημένη ισόποσα μέσα στην ημέρα. Έπειτα, θα πρέπει να προτιμούμε το νερό για την ενυδάτωσή μας, εκτός ειδικών περιπτώσεων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η έντονη άσκηση, ή ακόμη και η χειρωνακτική εργασία σε υψηλές θερμοκρασίες. Σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να αυξήσουμε την πρόσληψη υγρών ενώ η κατανάλωση αθλητικών ποτών που περιέχουν νάτριο και άλλους ηλεκτρολύτες αναμένεται να μας βοηθήσει στον στόχο μας. Όμως, ακόμη και έπειτα από απλή έκθεση, χωρίς εργασία και άσκηση, σε υψηλές θερμοκρασίες θα πρέπει αυξάνουμε την προσλαμβανόμενη ποσότητα υγρών και κατά προτίμηση νερού.
Για την ενυδάτωση μας γράφει ο Δήμζας Νικόλαος από το docdiet.gr