Η αθλητική αναδιαμόρφωση του καρδιακού μυός ανταποκρίνεται στις ανάγκες προπόνησης του αγωνιζομένου, όπως συμβαίνει άλλωστε και με τους σκελετικούς μύες. Έτσι διακρίνουμε αλλαγές στην καρδιά που χαρακτηρίζουν τα αθλήματα αντοχής με έντονη αερόβιες ανάγκες όπως οι δρόμοι μεγάλων αποστάσεων και προσαρμογές που χαρακτηρίζουν τα αθλήματα δύναμης με υψηλό βαθμό αναερόβιας άσκησης όπως η άρση βαρών. Η καρδιά ενός μαραθωνοδρόμου συνήθως εμφανίζει αυξημένες εσωτερικές διαστάσεις για να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες για αυξημένη καρδιακή παροχή στην άσκηση. Σε ηρεμία ο όγκος αίματος που εξωθείται από την καρδιά στα αγγεία είναι μεγαλύτερος, γεγονός που επιτρέπει να εξυπηρετούνται οι σωματικές ανάγκες με λιγότερους παλμούς ανά λεπτό, εμφανίζεται δηλαδή φυσιολογική βραδυκαρδία. Αντίθετα στην καρδιά ενός αθλητή άρσης βαρών παρατηρείται κυρίως υπερτροφία των τοιχωμάτων με μικρή μεταβολή των συνολικών διαστάσεων. Η προσαρμογή αυτή εξυπηρετεί τις αυξημένες συνθήκες πίεσης κατά την προπόνηση χωρίς να απαιτείται μεγαλύτερη παροχή αίματος. Βεβαίως τα περισσότερα αθλήματα, χαρακτηρίζονται από μεικτούς συνδυασμούς αερόβιας και αναερόβιας άσκησης. Για παράδειγμα το πόδόσφαιρο χαρακτηρίζεται ως μετρίως αναερόβιο και συγχρόνως έντονα αερόβιο άθλημα, επομένως οι παρατηρούμενες μεταβολές στην καρδιά είναι ανάλογες και αποτυπώνονται εύκολα με βασικές εξετάσεις όπως το ηλεκτροκαρδιογράφημα και το υπερηχογράφημα καρδιάς
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων οι παραπάνω εξετάσεις αποδίδουν μετρήσεις που κινούνται στα όρια των φυσιολογικών τιμών, επιβεβαιώνοντας την καλοήθη φύση των καρδιακών προσαρμογών. Σε ορισμένες όμως ακραίες περιπτώσεις είναι δυνατό να υπάρξει αλληλοεπικάλυψη των εκδηλώσεων της αθλητικής καρδιάς με χαρακτηριστικά συγκεκριμένων καρδιακών παθήσεων. Ο προαγωνιστικός έλεγχος του ειδικού καρδιολόγου στοχεύει στην έγκαιρη ανίχνευση τέτοιων επικίνδυνων νόσων για την πρόληψη του αιφνιδίου θανάτου ώστε να εκμεταλλεύονται όλοι τα αδιαμφισβήτητα οφέλη της άσκησης με ασφάλεια.
Σταύρος Π. Κούνας | |||
Καρδιολόγος - Ειδικός Ηχωκαρδιολόγος Διευθύντης Καρδιολογικού τμήματος Βιοκλινικής Αθηνών | |||